جنگ انرژی

linkran--لینکران

مقدمه ای پیرامون جنگ انرژی : دسترسی به منابع پایدار و با کیفیت حامل انرژی همواره یکی از اصلی ترین دغدغه های بشر در طول تاریخ بوده است. بروز انقلاب صنعتی در اروپا و گسترش صنایع آغاز فصل جدیدی در مبحث نیاز به انرژی بود و ایجاد صنایع جدید و تلاش در جهت افزایش سطح کیفی زندگی به شکلی کاملاً متفاوت و با رشد و سرعتی چشمگیر سبب افزایش این نیاز شد.

سهولت در استحصال و کاربرد سوخت های فسیلی از قبیل زغال سنگ و هیدروکربن های آلی نظیر نفت و گاز همواره آنها را به عنوان اصلی ترین حامل های انرژی مورد توجه قرار داده است.

 

از دهه 1970 میلادی یا اندکی پیش از آن و مصادف با بروز تحولات در صنعت و تغییرات عمده در الگوی زندگی انسان ها و با  در نظر گرفتن محدودیت محدودیت منابع انرژی های فسیلی، حرکت به سمت جایگزینی منابع انرژی و مبحث صرفه جویی در مصرف انرژی و به تبع آن حامل های انرژی به شکلی جدی تر مورد توجه جوامع و علی الخصوص متخصصان این مقوله قرار گرفت. همچنین افزایش سطح آلاینده های ناشی از مصرف این گونه سوخت ها و تأثیرات مخرب زیست محیطی از طرفی و امکان از استخراج مواد آلی از سوخت های فسیلی به منظور استفاده در کاربردهای متنوع، کارشناسان محیط زیست و متخصصان بخش صنعت و بهره وری را به شدت با این جریان جایگزینی و صرفه جویی همراه کرد.

در این زمینه دو رویکرد کلی مورد توجه قرار گرفت. نخست استفاده از حامل های انرژی با بازده بالاتر مانند انرژی اتمی، یا استفاده از انرژی های پاک و تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی، باد، امواج دریا، جریان آب، زمین گرمایی و ...، و دیگری صرفه جویی در مصرف انرژی با استفاده از راهکارهایی به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی و به تبع آن کاهش مصرف منابع سوخت های فسیلی.

جنگ انرژی از زبان لینکران ( به قلم مهندس پدرام بداقی )

بر اساس آمار منتشر شده از سوی صندوق بین المللی پول و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، تولید ناخالص جهانی در سال‌های 2018 و 2019 ، 3.9 درصد رشد کرده است. اگر اقتصاد جهانی به همین طریق سالانه دست کم 3 درصدی رشد کند، در سال 2040، تولید ناخالص جهانی دوبرابر رقم فعلی خواهد شد. بنابراین چشم‌انداز توسعه اقتصادی در بیست سال آینده الگوی پیش‌بینی‌های بسیاری از موسسات و متخصصان انرژی و شرکت‌های بزرگ نفت و گاز خواهد بود. رشد اقتصادی و افزایش سطح رفاه، طبیعتاً تقاضای جهانی برای انرژی را افزایش خواهد داد. همینطور، نیازهای روزافزون انسان به منابع انرژی و مواد خام از طریق سوخت‌های فسیلی، از جمله نفت، گاز و زغال سنگ برآورده خواهند شد. طبق مطالعات انجام شده، در سال 2040، نفت و گاز 57 درصد از افزایش تقاضای انرژی را تأمین خواهند کرد. هرچند به کار گیری انرژی هسته‌ای به عنوان یکی از پر بازده ترین  روش های تولید انرژی بسیار کارآمد به نظر می رسد، اما نیاز به تکنولوژی بسیار پیشرفته جهت دستیابی به این انرژی و خطرات بالقوه به کار گیری آن بخصوص پس از بروز حوادثی نظیر نیروگاه اتمی چرنوبیل و در همین اواخر نیروگاه اتمی فوکوشیما و عوارض بسیار طولانی مدت پرتوهای رادیواکتیو، اقبال عمومی برای استفاده از این نوع انرژی را علی الخصوص در کشورهای توسعه یافته کاهش داد، به طوری که تنها 7 درصد از کل نیاز به انرژی را طی 20 سال آینده تشکیل خواهد داد.

در کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی، رشد اقتصاد و پیشرفت فناوری، در حالی که موجب بهتر شدن بهره‌وری انرژی خواهد شد، به بیشترین افزایش رشد مصرف انرژی خواهد انجامید. بی‌نظمی تلاش‌ها به منظور صرفه‌جویی در مصرف انرژی با اصطلاح "پارادوکس جوُنزJevons paradox "و فرضیه "هازوم - بروکسHazzum-Brooks " تعریف شده است. پیش بینی نیاز به انرژی نشان می دهد که تمدن بشری در 20 سال آینده، بدون نفت قادر به ادامه حیات نخواهد بود، مصرف نفت با افزایش 20 درصدی مواجه خواهد شد و مصرف گاز طبیعی 38 درصد افزایش خواهد یافت.

مبارزه برای حفظ موقعیت در جهان، مبارزه برای منابع انرژی است. کسی که بتواند انرژی را در جهان کنترل کند، جهان را کنترل خواهد کرد.

انرژی های تجدید پذیر نیز با وجود توسعه ای که خواهند یافت،

قادر نخواهند بود نیازهای انسان به منابع انرژی‌ را به طور کامل پوشش دهند

و تنها سهمی 16 درصدی خواهند داشت،

و به خصوص، کشورهای در حال توسعه بودجه کافی

برای استفاده گسترده از منابع انرژی های تجدیدپذیر را دراختیار ندارند.

در حقیقت بدون وجود منابع پایدار انرژی، بشر قادر به ادامه حیات نخواهد بود. یعنی در دو دهه آینده، جهان با مبارزه قدرت‌های بزرگ برای کنترل منابع انرژی و ذخایر هیدروکربنی مواجه خواهد شد و برخلاف جنگ‌های اطلاعاتی، پولی و تجاری، در جنگ انرژی خون واقعی جاری خواهد شد.

با اطمینان می توان گفت که 70 درصد جنگ ها برای به دست آوردن انرژی و نفت است، زیرا انرژی فسیلی غیرقابل جایگزینی است. و این بسیار مهم است. جنگ ها ( جنگ انرژی ها ) تا زمانی كه منابع انرژی به پایان برسند ادامه خواهند داشت. جنگ انرژی ای كه امروزه بخصوص در منطقه خاورمیانه اتفاق می افتد نمونه بارزی از این گونه جنگ هاست. این جنگ ها برای كنترل انرژی و منابع نفتی در كشورهای مختلف جهان است.

جنگ انرژی از زبان لینکران ( به قلم مهندس بداقی )

از نظر کارشناسان و متخصصان، نفت ارزان دهه 1990 میلادی موضوعی مربوط به گذشته است و دیگر تکرار نخواهد شد. اکنون دیگر جهان به نفت حداقل 60 دلاری عادت کرده است. از دهه 1990 تا همین اواخر، تقریباً تمامی اقتصادهای مدرن و بزرگ صنعتی اهمیت نفت و گاز را نادیده می گرفتند. رهبران و کارشناسان اقتصادی غرب مدعی بودند که نفت، قدرت و نفوذ خود را از دست داده و دوران جدیدی در اقتصاد دنیا آغازشده که استقلال انرژی، ویژگی اصلی آن است. نظر آنان به این شکل بود که دلیل این استقلال، تولید ثروت بدون وابستگی به نفت است. اما این نیز مثل مدهای روز که می آیند و می روند، اکنون دیگر عملاً کاربردی ندارد و این واقعیت تلخ که نفت، همچنان کالایی استراتژیک است جای آن را گرفته است.

حقیقت این است که نفت و البته گاز، همچنان خون حیاتی در رگ های اقتصادهای مدرن و بزرگ صنعتی دنیاست و در آینده نیز همین طور خواهد بود. عدم تلاش جدی برای دستیابی به منابع جایگزین انرژی، بیانگر این واقعیت است.

ایران در حال حاضر دارای 85 میدان نفتی کشف شده می باشد. همچنین ایران دومین کشور جهان از لحاظ منابع گاز است. کارشناسان اعلام کرده اند که باقیمانده ذخایر گاز ایران حدود 1612 تریلیون متر مکعب است. همچنین سایر منابع حامل های انرژی مانند زغال سنگ و … نیز در ایران وجود دارند. بنابراین می توان گفت که ایران یکی از بهترین پتانسیل های منطقه به لحاظ دارا بودن منابع انرژی است و این به نوبه خود ایران را بطور مستقیم یا غیر مستقیم در معرض خطر رویارویی با جنگ انرژی قرار خواهد داد. در چنین شرایطی هوشمندانه ترین کار ممکن کاهش مصرف حامل های انرژی به عنوان سوخت و بهره گیری از هیدروکربن های آلی جهت دستیابی به محصولات جانبی در جهت رشد و توسعه پایدار می باشد. همچنین افزایش بهره وری و راندمان سیستم ها به حفظ منابع انرژی و کاهش آلودگی هوا و سایر آلودگی های زیست محیطی کمک به سزایی خواهد کرد.

جنگ انرژی از زبان لینکران ( به قلم مهندس پدرام بداقی )

صرفه جویی در مصرف انرژی:

صرفه جویی یعنی پیدا کردن روش های جدید برای بهینه سازی استفاده از منابع محدود و بخصوص تجدید ناپذیر. وقتی در مصرف انرژی صرفه جویی شود، نه تنها سرمایه ها پس انداز می شود، بلکه نیاز به سوخت های فسیلی مثل زغال سنگ، نفت، و گاز کاهش می یابد. همچنین سوزاندن کمتر سوخت های فسیلی به معنی تولید کمتر دی اکسید کربن و سایر آلاینده هایی است که مهمترین علت گرم شدن کره زمین هستند.

اصولاً روش های مدیریت و بهینه سازی مصرف انرژی به سه دسته تقسیم می شوند:

  1. روش های بدون هزینه مانند استفاده درست و به موقع از وسایل و تجهیزات مصرف کننده انرژی و مراقبت و نگهداری درست از آنها.
  2. روش های کم هزینه مانند تعمیر و نگهداری صحیح وسایل مصرف کننده انرژی،کاری لوله ها و کانال ها و محل های اتلاف انرژی و آموزش همگانی در خصوص اصلاح الگوهای مصرف و صرفه جویی در مصرف انرژی.
  3. روش های پر هزینه مانند ایجاد تغییرات اساسی در ساختار ساختمان ها و صنایع و جایگزینی سیستم های قدیمی با سیستم های جدید با راندمان بالا.

در جدول زیر برخی از روش های متداول مصرف انرژی به همراه میزان تقریبی تأثیر آنها ارایه شده است:

جنگ انرژی از زبان لینکران ( به قلم مهندس پدرام بداقی )

صرفه جویی و جنگ انرژی ( به قلم استاد پدرام بداقی )

عایق کاری:

بشر از دیرباز تاکنون آگاهانه یا ناآگاهانه با سیستم عایق کاری آشنا بوده و از این سیستم به منظور افزایش سطح کیفی زندگی بهره می برده است. در گذشته استفاده از مصالح طبیعی و سازگار با محیط زیست مانند سنگ، خاک، چوب، پوست حیوانات، گیاهان خشک و حتی یخ! و همچنین تفاوت سطح و کیفیت آسایش سبب ایجاد یک معماری پایدار و سازگار با محیط زیست برای انسان شده بود.

امروزه ایجاد تغییرات در نوع و شکل مصالح ساختمانی و تغییرات در عادات و رفتارها و سطح کیفی زندگی انسان تمامی موازنات موجود را بر هم زده است. طبیعتاً این بر هم خوردگی و عدم توازن آثار مخربی در پی خواهد داشت که مهمترین آنها صدمات زیست محیطی و درگیری های مستقیم و غیر مستقیم بر سر منابع انرژی می باشد.

از آنجا که مسیر حرکت فعلی بشر به شکلی است که این تحولات اجتناب ناپذیر است، اتخاذ برخی تدابیر می تواند به کاهش پیامدهای طبیعی این روند مخرب کمک کند.

در مبحث مصرف انرژی و صرفه جویی در مصرف انرژی، تغییر در نوع مصالح ساختمانی سبب شده تا این مصالح خاصیت عایق بودن فی نفسه خود را از دست بدهند. بنابراین لازم است به منظور جلوگیری از اتلاف انرژی، عایق ها به صورت بخشی مجزا به مصالح ساختمانی افزوده شوند. نیاز بسیار گسترده به عایق ها، و تغییر در شکل ظاهری و مصالح ساختمانی، عملاً استفاده از عایق های طبیعی را غیر ممکن می سازد. بنابراین صنعت ساختمان و صنایع وابسته به شکلی گسترده و معنادار بخش مهمی از فعالیت های خود را به تحقیق و توسعه در بخش عایق اختصاص داده اند و پیشرفت های چشمگیری در این خصوص حاصل شده است.

در حال حاضر گستره وسیعی از مواد عایق اعم مواد جامد (مانند پلی استایرن، فایبر گلاس، پی وی سی، ورق های پلی یورتان و پلی ایزوسیانورات و …)، فوم های تزریقی (مانند فوم پلی یورتان، فوم پلی ایزوسیانورات و …) و عایق های انعطاف پذیر (مانند پشم شیشه، پشم سنگ، عایق های الاستومریک و …) بدین منظور در دسترس هستند.

یکی از مدرن ترین، با کیفیت ترین و کارآمد ترین انواع عایق ها، عایق های الاستومری هستند. پیشرفت ها در زمینه صنایع پلیمری طی سالیان اخیر باعث تولید و پیشرفت کیفیت نسل های جدید عایق های الاستومریک گردیده که علاوه بر تأثیرات قابل توجه در کاهش مصرف انرژی، به لحاظ سازگاری با محیط زیست، در نظر گرفتن شرایط ایمنی، سهولت در کاربری، عمر مفید قابل قبول، قیمت مقرون به صرفه و بازگشت سرمایه در مدت زمان معقول، در جایگاه ویژه ای قرار دارند.

همین ویژگی ها سبب شده تا به دنبال بازار جهانی، این عایق ها به سرعت جایگاه خود را در صنعت ساختمان کشورمان بیایند. بر این اساس طی چند سال اخیر صنعتگران و تولیدکنندگان کشورمان اقدام به واردات تجهیزات و دانش فنی تولید این نسل از عایق ها نموده اند.

صرفه جویی با لینکران

لینکران افتخار دارد به عنوان عضوی از جامعه بزرگ دست اندرکاران ساختمان ایران، به انجام این مهم نایل آمده و با وجود دشواری های موجود، هم و غم خود را در راستای وارد کردن و ساخت ادوات و تجهیزات و دانش فنی این صنعت مطابق با استانداردهای بین المللی به کار گیرد. امید است که به کمک خداوند متعال و با همراهی و پشتیبانی هموطنان عزیزمان بتوانیم خدمتی شایسته ملت شریف ایران ارایه دهیم.

والسلام

نویسنده : جناب آقای مهندس پدرام بداقی
16 آذرماه 1398

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *